Poprawnie wypełniony list przewozowy
Zarówno przepisy dotyczące przewozu krajowego jak i międzynarodowego przyznają przewoźnikowi bardzo specyficzne i korzystne prawa, które jednak związane są czysto z listem przewozowym jako dokumentem potwierdzających zawarcie i wykonanie usługi przewozu.
Dokumenty alternatywnie wykorzystywane w branży transportowej (karty drogowe, listy załadunkowe, WZ)nie są równoważne z listem przewozowym, którego treść została szczegółowo określona w przepisach prawnych. Niezwykle ważnym jest, aby przewoźnik każdorazowo wystawiał (we własnym interesie) list przewozowy. Dotyczy to także przewozów o dużej częstotliwości na krótkich trasach (np. przewóz kruszywa na budowy dróg i autostrad).
Pomimo że brak listu przewozowego nie wpływa na ważność zlecenia transportowego pomiędzy stronami, nie powoduje, że przewoźnik nie może żądać zapłaty za wykonaną usługę. Pod względem prawnym list przewozowy jest ważniejszy od zlecenia transportowego czy faktury
Z listu przewozowego wynika zobowiązanie przewoźnika do dostarczenia przesyłki na danej trasie. Jeśli w trakcie przewozu spedytor (np. telefonicznie) będzie żądał dostarczenia przesyłki pod inny adres niż w liście przewozowym, przewoźnik powinien potwierdzić tą zmianę u nadawcy, aby zapobiec ewentualnej próbie oszustwa ze strony spedytora.
Kierowca, który wpisze do listu przewozowego zastrzeżenia co do jakości i poprawności opakowania towaru znacząco ogranicza odpowiedzialność przewoźnikaza ewentualne uszkodzenie towaru.
W liście przewozowym powinno znaleźć się zastrzeżenie, jeśli kierowca nie został dopuszczony do nadzoru nad załadunkiem lub rozładunkiem. Dzięki temu przewoźnik znacząco ograniczy swoją odpowiedzialność za ewentualne uszkodzenie towaru.
Jedynie z treści dokumentu, jakim jest list przewozowy, przysługuje przewoźnikowi prawo do żądania zapłaty za przewóz od podmiotów innych niż zleceniodawca.Dzięki temu,w przypadku braku zapłaty przewoźnego od kontrahenta, z którym łączyło przewoźnika zlecenie transportowe, możliwe jest alternatywne uzyskanie płatności.
Należy wymagać wpisania do listu przewozowego czytelnych i pełnych danych nadawcy i odbiorcy. W praktyce zaleca się wpisanie pełnej nazwy firmy (wraz z formą prawną np. Sp. z o.o. – GmbH – SRL), dokładnego adresu oraz imiona i nazwisko osoby (czytelnie), która podpisuje się w imieniu nadawcy lub odbiorcy.
Przewoźnik, który wykonuje przewóz swoim pojazdem powinien każdorazowo umieścić swoją pieczęć i numery rejestracyjne pojazdu w kolumnach 16/17 i 23. Warunki w zleceniach transportowych o tzw. ‘czystych lub neutralnych listach przewozowych’ nie tylko nie mają oparcia w przepisach prawnych, ale są jawnym pozbawieniem przewoźnika praw jakie są mu przewidziane przez prawo. Dlatego zawsze należy wpisywać swoje dane do listu przewozowego.
Przepisy prawa jasno stanowią, że list przewozowy wystawia się w 3 egzemplarzach: dla nadawcy, odbiorcy i przewoźnika. Jeśli spedytor wymaga dodatkowego egzemplarza dla siebie, przewoźnik nie powinien i nie musi oddawać mu swojego egzemplarza.
Przewoźnik umowny (ten, który podzleca transporty innym przewoźnikom) powinien sprawdzić ogólne warunki swojej polisy OCP. Może się bowiem okazać, że ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania, jeśli dane jego firmy nie będą wpisane do listu przewozowego.
Spedytor czyli ten, kto zobowiązał się wobec klienta do zorganizowania transportu na danej trasie, pod żadnym pozorem nie powinien wpisywać swoich danych do listu przewozowego. Pod względem prawnym stanie się wtedy przewoźnikiem tracąc przy tym wszelkie prawa, które chronią spedytora. W praktyce odpowiedzialność spedytora jest znikoma w porównaniu do odpowiedzialności przewoźnika.